۱۳۸۷ اسفند ۲۱, چهارشنبه

آنان که بر سر شاخ بن میبرند – روز شصت و نهم

در زبان انگلیسی ضرب المثلی است که میگوید Be careful of what you wish بمعنی اینکه «مواظب باش چه آرزو میکنی.»
آیا همه آنها که در آرزوی چیزی هستند، آگاهند که برآورده شدن آرزویشان یعنی چه؟ و قیمتی که همگان و از جمله خود آنها باید برای آن بپردازند تا چه مقدار سنگین و کمرشکن است؟
در سالهای دانشگاه ملی و در کلاس استادی که پیوسته باستادی او ایمان داشته ام، دکتر ملاح که اقتصاد کار را تدریس میکرد اما دانش و احاطه او فراتر از این رشته و آن رشته بود، زمانی که جوانها . بخصوص درس خوانده ها و دانشجوها در ایران ژنرال دوگل را همچون بت تحسین میکردند و میستودند که جلوی آمریکا ایستاده و قدرت دلار آمریکا را به چالش گرفته و با سیاست هایش آنرا از اعتبار میکاهد، دکتر ملاح بجای همصدایی با نغمه مد روز، به دانشجویان اقتصاد یادآوری میکرد و حالی میکرد که بینش و نگرش آنها نسبت به مسایل باید فراتر ازین نغمه های مد روز احساساتی باشد. دکتر ملاح به «ما» که در یک فرصت تاریخی، نعمت شاگردی او نصیبمان شده بود یادآوری میکرد که سقوط اقتصاد آمریکا یعنی سقوط اقتصاد جهانی و حرفهای ژنرال دوگل برای مصرف داخلی کشور خودش مناسب تر است تا الگویی برای طلبه های اقتصاد باشد و اینکه آنچه او میگوید و برایش هورا میکشند اگر عملی شود (که نمی شود) بیشتر از همه کمر خود اقتصاد فرانسه را نیز در دراز مدت خواهد شکست.
دکتر ملاح، پیوستگی بافت اقتصاد جهانی و متاثر بودن واکنش هر یک از دیگری را پیشتر و زودتر از همه دریافته بود و میخواست تا «ما» ناسلامتی آگاه تر از شعار دهندگان سیاسی به دنیای خود و مسایل و واقعیت آن بنگریم.
حالا یک نگاه گذرا بیاندازید به وضعیت اقتصادی امروز دنیا، که چگونه اقتصاد چین، اقتصاد برزیل، اقتصاد هندوستان، اقتصاد مالزی، تایلند، ژاپن و هر جای دیگر را که میخواهید اسم ببرید، متاثر از رکود سنگین حاکم بر اقتصاد آمریکا متزلزل شده و چگونه برای نخستین بار پس ا ز سالهای اولیه دهه ۱۹۴۰، دنیا با پدیده رکود جهانی روبرو شده است.
کارخانه های پر رونق چین یکی پس از دیگری تعطیل میشوند و کارگران تا دیروز شاغل و قادر به تامین مایحتاج خود، در رقم های هزاری به صف بیکاران اضافه میشوند، چرا که مشتری محصولات این کارخانه ها که بخش اصلی آن در آمریکا هست، خود با وضعیت خراب اقتصادی دست از خرید کشیده است.
کارگر مالزی، کارخانه برزیلی، کارگر هندی، کارگر تایلندی ، وضعیتی ازین بهتر ندارند و کشورهای صادرکننده نفت ناگهان شاهد روزهایی هستند که نفتشان خریدار نداشته باشد و بزرگترین «نو مشتری» های بازار نفتی مثل چین و هندوستان در این رکودی که از آمریکا آغاز شده و به همه جا سرایت میکند دیگر برای خرید نفت صف نمی کشند.
حالا خود تعیین کن تکلیف این همه پروژه های آغاز شده و هنوز به جایی نرسیده در سرزمین های متکی به فروش نفت چه خواهد شد؟
و همین دیروز خبر امید بخشی از «سود دهی» اندکی در مجموعه مالی بزرگ در آمریکا Citi Group میرسد که مثل آمپولی حیات بخش بازار سهام در آمریکا را پس از سقوط هر روزه به رونقی اگر شده یک روزه میرساند. همین خبر دیروز جانی تازه به کالبد بازارهای مالی آسیا و از جمله چین میدمد و حداقل امیدی اگر شده کوتاه مدت در بازار نا امید دنیا ایجاد میکند.
و دوست گرامی و همیشه همراه من، آیا آنکه چشم بسته مشت گره کرده و سالهای سال است نغمه مرگ بر آمریکا سر میدهد، خود میداند که اگر آرزویش برآورده میشد (که نمی شود) چه بر سر دنیا و خودش میامد؟

هیچ نظری موجود نیست: